Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej

Cmentarz parafii Matki Bożej Pocieszenia w Żyrardowie (mazowieckie)

Na katolickim cmentarzu parafialnym w Żyrardowie spoczywa jeden lotnik ludowego Wojska Polskiego. Jest to Rosjanin szer. Jewgrafow z 14 Inżynieryjnego Batalionu Budowy Lotnisk, zmarły 23 kwietnia 1945 r. Spoczywa w zbiorowym grobie Armii Czerwonej, w którym pochowanych jest łącznie 18 radzieckich żołnierzy (14 z nich zginęło w walkach o Żyrardów, czterech pozostałych zmarło z ran w stacjonującym w pobliżu szpitalu wojennym). Nie są znane dokładne okoliczności śmierci Jewgrafowa.

Grób znajduje się w środkowej części cmentarza, po prawej stronie alejki prowadzącej od głównej bramy na granicy starej i nowej części nekropolii. Brak na nim tablicy z nazwiskami pochowanych tam żołnierzy i wedle niektórych źródeł (m.in. Ogólnopolskiej Bazy Grobów Wojennych Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa) mogiła ta jest grobem nieznanych z nazwiska żołnierzy. Nie jest to prawdą, gdyż dane pochowanych znajdują się w dokumentach przechowywanych przez Urząd Miasta Żyrardowa. Wątpliwości budzi za to data śmierci Jewgrafowa, gdyż według dokumentów Urzędu Miasta zginął on nie 23 kwietnia, lecz 16 stycznia 1945 r. (data zajęcia Żyrardowa przez Armię Czerwoną).

Stopień
Nazwisko, imię
Data śmierci
Jednostka
szer.Jewgrafow Aleksiej23.04.194514 Inżynieryjny Batalion Budowy Lotnisk
Razem
1
   

Wojciech Zmyślony

Brama wejściowa cmentarza parafii Matki Bożej Pocieszenia w Żyrardowie.
Plan cmentarza umieszczony w pobliżu wejścia. Grób zbiorowy żołnierzy Armii Czerwonej znajduje się na skwerze pomiędzy kwaterami J i J1 a I.
Widok ogólny na grób zbiorowy żołnierzy Armii Czerwonej na cmentarzu parafii Matki Bożej Pocieszenia w Żyrardowie.
Obelisk z inskrypcją: "Poległym chwała, żywym wolność, narodom pokój. Bohaterom Armii Czerwonej poległym w 1945 r. Mieszkańcy Żyrardowa". Jasne ślady to efekt próby czyszczenia namalowanych czarną farbą wulgarnych napisów, którymi zdewastowano pomnik.
Inne ujęcie przedstawiające grób, składający się z obelisku z czerwonego piaskowca oraz podłużnych, ogrodzonych łańcuchami grządek z betonowymi płytami.
Zamiast imiennych tablic na mogile umieszczono betonowe płyty z radziecką gwiazdą.
Zbiorowa mogiła - jak większość radzieckich pomników w Polsce - nie cieszy się sympatią. Na skwerze przed pomnikiem ustawione są kontenery na odpadki.