Tadeusz Bagrowski

Tadeusz Bagrowski przyszedł na świat jako Tadeusz Swinka 5 stycznia 1917 r. w Bochum, w rodzinie Franciszka i Anny z domu Bagrowskiej. Jego ojciec pracował jako górnik we Francji, utrzymując mieszkającą w Niemczech rodzinę. W 1921 r. Tadeusz przyjechał z matką i rodzeństwem do Polski i zamieszkał w Zaborowie niedaleko Leszna. W mieście tym we wrześniu 1923 r. rozpoczął edukację w Publicznej Szkole Powszechnej im. Adama Mickiewicza, a następnie od 1928 r. był uczniem Państwowego Gimnazjum im. Jana Amosa Komeńskiego, typu klasycznego. Jako gimnazjalista był harcerzem w szkolnej drużynie, kursantem Przysposobienia Wojskowego, zapisał się także do kółka lotniczego i od 1933 r. był jego sekretarzem, a od 1935 r. przewodniczącym.

Zainteresowanie lotnictwem skłoniło go do zapisania się na kurs szybowcowy, który odbył od 21 czerwca do 25 lipca 1935 r. w Ustianowej i zakończył zdobyciem kategorii "A" i "B". Po zdanej w 1937 r. maturze ukończył w Lublinku koło Łodzi kurs pilotażu motorowego w ramach Przysposobienia Wojskowego Lotniczego, a od 21 września 1937 r. przebywał już na dywizyjnym kursie podchorążych rezerwy przy 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Poznaniu (w 14 Dywizji Piechoty). Po trzymiesięcznym szkoleniu rekruckim, obowiązkowym dla przyszłych kandydatów na oficerów, oraz świątecznym urlopie, na początku stycznia 1938 r. zameldował się w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Trafił do grupy pilotów, od maja 1939 r. w Ułężu szkolił się na wyższym kursie pilotażu na samolotach P.7. i do końca sierpnia 1939 r. ukończył pełen program wyszkolenia myśliwskiego.

Wobec zbliżającego się końca nauki w Dęblinie przełożeni uznali nazwisko "Swinka" za nieodpowiednie dla przyszłego oficera Lotnictwa Wojskowego i wymogli na podchorążym zmianę personaliów. Była to dość powszechna ówcześnie praktyka. Przyszły lotnik zdecydował, by przyjąć nazwisko rodowe swojej matki i po załatwieniu urzędowych formalności od 26 listopada 1938 r. nosił nazwisko Bagrowski.

W pierwszych dniach września 1939 r., po wybuchu wojny, Bagrowski został ewakuowany transportem kołowym na południe Polski, a 17 września 1939 r. w Śniatyniu przekroczył granicę rumuńską (w okresie tym otrzymał promocję oficerską ze starszeństwem 1 września 1939 r.) Na internowaniu przebywał w miejscowościach m.in. Tulcea, Babadag, Slatina, skąd uciekł i przez Bukareszt przedostał się do czarnomorskiego portu Balcic (obecnie Bałczik w Bułgarii). Po dwóch tygodniach oczekiwania tam dostał się na pokład statku "Patris", którym 5 listopada odpłynął ku Francji. Po tygodniowym rejsie, z krótkim postojem na Malcie, 12 listopada dotarł do Marsylii. Trafił do polskiej bazy na lotnisku Lyon-Bron, gdzie pozostał do maja 1940 r. W czerwcu przeniesiony został na lotnisko Mions, gdzie szkolił się na Caudronach CR-714 oraz Morane'ach MS-406. 16 czerwca powrócił na lotnisko Lyon-Bron, skąd po ogłoszeniu przez marszałka Petaina propozycji zawieszenia broni, ewakuował się z całym Centrum Wyszkolenia Lotnictwa transportem kolejowym na południe Francji. 24 czerwca w niewielkim nadatlantyckim porcie Saint-Jean-de-Luz wsiadł na brytyjski statek "Arandora Star", którym 27 lipca dopłynął do Liverpoolu.

Na terenie Wielkiej Brytanii Bagrowski trafił do Blackpool, gdzie od 3 sierpnia 1940 r. przechodził szkolenie naziemne. 26 września skierowany został na kurs wznawiający do szkoły pilotażu początkowego 15 Elementary Flying Training School w Carlisle, gdzie latał na Magistrach oraz Battle'ach, a następnie 12 października przeniesiony został na praktykę do szkoły bombardowania i strzelania 5 Bombing and Gunnery School w Jurby na Wyspie Man. Nie pozostał tam długo, gdyż otrzymał przeniesienie do jednostki treningu operacyjnego i 23 października przyjechał do jednostki wyszkolenia bojowego 55 Operational Training Unit w Aston Down. Rozpoczął tam kurs myśliwski na brytyjskich samolotach - początkowo na Masterach i Harvardach, a od 1 listopada 1940 r. na myśliwcu Hurricane. 2 grudnia 1940 r. jadąc na motocyklu miał wypadek drogowy. Trafił do szpitala w miejscowości Stroud, gdzie z powodu ciężkich obrażeń zmarł tego samego dnia.

Podporucznik (Pilot Officer) Tadeusz Bagrowski pochowany został na cmentarzu rzymskokatolickim Church of the Annunciation (Kościoła Zwiastowania Pańskiego) w Woodchester. Był odznaczony Medalem Lotniczym.

Wojciech Zmyślony