Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej

303 Dywizjon Myśliwski im. Tadeusza Kościuszki

Personel latający i naziemny dywizjonu - w środku w jasnej mae-westce dowódca por. Witold Urbanowicz. Northolt, ostatnie dni września 1940 r.
Najskuteczniejszy pilot 303 Dywizjonu Czech sierż. Josef František przed nosem Hurricane'a I RF-S (V7289). Northolt, wrzesień 1940 r.
Jeden z Hurricane'ów I sfotografowany w Northolt we wrześniu 1940 r.
Dekoracja pilotów 303 Dywizjonu przez Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego Krzyżami Srebrnymi Orderu Wojennego Virtuti Militari i Krzyżami Walecznych. Od prawej stoją por. Marian Pisarek, sierż. Eugeniusz Szaposznikow, sierż. Josef Frantisek, ppor. Jan Zumbach, ppor. Witold Łokuciewski. Northolt, 18 września 1940 r.
Poparzony mjr Zdzisław Krasnodębski dekorowany w szpitalu Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari przez Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego. East Grinstead, 5 października 1940 r.
Od lewej: sierż. Stanisław Karubin, por. Wojciech Januszewicz, por. Mirosław Ferić, kpt. Witold Żyborski (adiutant dywizjonu), sierż. Eugeniusz Szaposznikow. Northolt, wrzesień 1940 r.
Piloci 303 Dywizjonu w najgorętszych momentach bitwy o Anglię - od lewej Czech sierż. Josef František, sierż. Jan Kowalski, sierż. Mirosław Wojciechowski, por. Ludwik Paszkiewicz (dowódca eskadry "B"), sierż. Marian Bełc oraz por. Walerian Żak. Northolt, wrzesień 1940 r.
Moment wymiany uścisku dłoni króla Jerzego VI z sierż. Marianem Bełcem, stojącym w szeregu podoficerów pilotów 303 Dywizjonu, z których kilku jest przygotowanych do natychmiastowego startu alarmowego. Northolt, 26 września 1940 r.
Mechanicy przy Hurricanie RF-G, jesień 1940 r.
Grupowe zdjęcie 303 Dywizjonu z trzeciej dekady października 1940 r., Leconfield. Od lewej: ppor. Jerzy Radomski, por. Władysław Szcześniewski, ppor. Jan Zumbach, por. Bogdan Grzeszczak, ppor. Tadeusz Sawicz, ppor. Witold Łokuciewski, ppor. Bogusław Mierzwa, por. Zdzisław Henneberg, F/Lt John A. Kent (Kanadyjczyk), sierż. Eugeniusz Szaposznikow, por. Marian Pisarek, sierż. Mirosław Wojciechowski, sierż. Marian Rytka, sierż. Franciszek Prętkiewicz, sierż. Stanisław Karubin, sierż. Marian Bełc, sierż. Bronisław Kościk, sierż. Stanisław Brzeski, sierż. Wacław Giermer, sierż. Kazimierz Wünsche, sierż. Jozef Kaňa (Słowak) oraz sierż. Jan Rogowski. Leconfield, listopad 1940 r.
"Kościuszkowcy po udanym locie bojowym w czasie bitwy o Anglię" - w rzeczywistości prasowa fotografia wykonana w Leconfield w trzeciej dekadzie października 1940 r. Od lewej: ppor. M. Ferić, F/Lt J. Kent, por. B. Grzeszczak, ppor. J. Radomski, por. J. Zumbach, ppor. W. Łokuciewski, por. Z. Henneberg, sierż. J. Rogowski oraz sierż. E. Szaposznikow.
Dowódca eskadry Kanadyjczyk F/Lt John Kent.
Od lewej: por. Zdzisław Henneberg, F/Lt John Kent, por. Marian Pisarek.
Ppor. Mirosław Ferić w mae-westce w początkowym okresie służby w Wielkiej Brytanii...
...oraz nieco później - gdy na kamizelce ratunkowej pojawiły się wymalowane farbą krzyże - oznaczenia odniesionych przez pilota zwycięstw. Lato-jesień 1941 r.
Kpt. Zdzisław Henneberg jako dowódca 303 Dywizjonu, luty-marzec-kwiecień 1941 r.
Odwiedziny w 303 Dywizjonie Meriana C. Coopera (pilot 7 Eskadry Myśliwskiej podczas wojny polsko-bolszewickiej; stoi w kapeluszu). Na lewo od niego ppor. Mirosław Ferić, na prawo kpt. Witold Urbanowicz. Northolt, 14 marca 1941 r.
Spitfire IIA RF-E (P8041) z fundacyjnym napisem "County of Northampton". Northolt, kwiecień 1941 r.
Ppor. Stanisław Juszczak obok Spitfire'a II RF-A (P8385) z napisem "Impregnable" ("Nie do zdobycia") oraz disney'owskim godłem psa Pluto. Northolt, maj-czerwiec 1941 r.
Trzej sierżanci 303 Dywizjonu pozują przy Spitfirze IIB, od lewej: Kazimierz Wünsche, Wacław Giermer i Marian Bełc. Northolt, wiosna 1941 r.
Mechanicy 303 Dywizjonu na lotnisku w Northolt przy Spitfirze IIA RF-V (P7859), regularnie pilotowanym przez sierż. Mariana Bełca od marca do kwietnia 1941 r.
Pierwszy dowódca "Kościuszkowców" mjr Zdzisław Krasnodębski przed Spitfirem II z doskonale widoczną odznaką dywizjonu. 1941 r.
Por. Jan Daszewski w kabinie Spitfire'a II - doskonale widoczne są detale stroju lotniczego. 1941 r.
Wizyta amerykańskich pilotów USAAF w 303 Dywizjonie. Od lewej: Lt. Green, Lt. Wilson, por. Witold Łokuciewski, W/Cdr John Kent, Lt. Miriam, por. Bohdan Grzeszczak, por. Maciej Lipiński. Northolt, maj-czerwiec 1941 r.
Uroczysty moment dekoracji sierż. Mariana Bełca Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari przez Naczelnego Wodza, gen. Władysława Sikorskiego. Northolt, 28 października 1941 r.
Następca Henneberga na stanowisku dowódcy dywizjonu, kpt. Tadeusz Arentowicz. Podobnie jak poprzednik ozdobił swą mae-westkę napisem "Szpak" (przezwisko pilota używane przez jego kolegów).
Dowódca "Kościuszkowców", kpt. Zygmunt Bieńkowski w kabinie Spitfire'a.
Spitfire V RF-E (AA940) zestrzelonego nad Francją 27 kwietnia 1942 r. kpt. Stefana Kołodyńskiego.
Nieco absurdalna, "pamiątkowa" fotografia wykonana przez Niemców z wziętym do niewoli Kołodyńskim na skrzydle jego samolotu.
Szyk Spitfire'ów 303 Dywizjonu na tle brytyjskiego nieba, 1942 r.
Samoloty 303 Dywizjonu w bazie RAF Lindholme, dokąd trzech pilotów udało się jako delegacja do 304 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Śląskiej" oraz 305 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Wielkopolskiej" w dniu święta tych dwóch jednostek. Od prawej do lewej widoczne są Spitfire'y VB: RF-D (BM144), RF-K (BL670) oraz RF-J (BL375). 25 kwietnia 1942 r.
Grupowe zdjęcie "Kościuszkowców" wykonane z okazji przekazania dowództwa dywizjonu przez kpt. Walerego Żaka kpt. Janowi Zumbachowi. Northolt, 19 maja 1942 r.
Kpt. Jan Zumbach w swym Spitfirze V RF-D (EP594) z Donaldem i oznaczeniami zwycięstw. Sierpień 1942 r.
Wzruszająca dekoracja: brytyjski Distinguished Flying Cross przyznany asowi 303 Dywizjonu ppor. Marianowi Bełcowi odebrała po jego śmierci (zginął w wypadku lotniczym 27 sierpnia 1942 r.) jego żona Audrey Bełc oraz syn, Marian Bełc junior. Baza RAF Grangemouth, 15 listopada 1942 r.
Plut. Józef Polilejko w kabinie Spitfire'a IX. Lato 1944 r.
Śnieżna zima 1944-1945 na lotnisku 303 Dywizjonu w Coltishall.
Por. Stanisław Socha (z lewej) oraz plut. Zenon Bartkowiak pozują przed Spitfirem F.IX. Coltishall, trzecia dekada stycznia 1945 r.
Mustang IV RF-P (KH866) jeszcze ze starym kodem literowym. Andrews Field, kwiecień 1945 r.
Mustang IV RF-A, wiosna-lato 1945 r.
Kpt. Stanisław Zdanowski, w składzie 303 Dywizjonu od grudnia 1942 r. do czerwca 1946 r. Lotnisko Wick, początek 1946 r.
Przedostatni dowódca "Kościuszkowców", kpt. Bolesław Drobiński w zabawie z psem.
Dwóch pilotów przy Mustangu - z przodu sierż. Zenon Bartkowiak.
Na skrzydle Mustanga sierż. Jan Bartkowiak ze swym ojcem, chor. Janem Bartkowiakiem, żołnierzem 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej.
Kpt. Janusz Franckiewicz przy ogonie Mustanga IV. Andrews Field, 1945 r.
Przy Mustangu IV z wymalowanym pod kabiną godłem dywizjonu pozują: z prawej kpt. Janusz Franckiewicz, z lewej ks. kpt. Wilhelm Stempor (z odznaką "Kościuszkowców" na mundurze). 1945 r.
Ks. kpt. Wilhelm Stempor wśród personelu 303 Dywizjonu, po lewej nad nim mechanik sierż. Stefan Suwiński. 1945-1946 r.
Dwa Mustangi IV (jeden w typowym kamuflażu, drugi bez niego, w kolorze duralu) w locie nad Wielką Brytanią - zdjęcie wykonano po sierpniu 1945 r. (widoczne nowe litery kodowe PD).
Fragment skrzydła rozbitego Mustanga IV - prawdopodobnie PD-S (KH836) na którym 2 stycznia 1946 r. w wypadku zginął por. Jan Schandler.
Dawni bądź obecni dowódcy eskadr lub dywizjonu (od lewej): kpt. Kazimierz Budzik, mjr Witold Łokuciewski, kpt. Bolesław Drobiński, por. Stanisław Zdanowski, por. Mirosław Szelestowski. Wick, styczeń 1946 r.
Sierż. Zenon Bartkowiak oraz Michel Salmon, Francuz, który udzielając mu schronienia uchronił go przed niewolą po tym, jak Bartkowiak został zestrzelony nad Francją 22 maja 1944 r. Zdjęcie wykonano 30 czerwca 1946 r.
Pamiątkowa fotografia z okazji wizyty gen. Mateusza Iżyckiego. Od lewej siedzą: ppłk Czesław Korbut, płk Jerzy Bajan, mjr Witold Łokuciewski, gen. Mateusz Iżycki, nierozpoznany, mjr Julian Kowalski, mjr Stanisław Łapka. Hethel, 14 czerwca 1946 r.
Jeden ze srebrnych Mustangów IV. Hethel, jesień 1946 r.
Sierż. Zenon Bartkowiak pozujący w kabinie Mustanga IV PD-D (KM112), osobistej maszyny dowódcy 303 Dywizjonu mjr. Witolda Łokuciewskiego. Pod kabiną widać trzy spośród 13 czarnych krzyży oznaczających zwycięstwa powietrzne Łokuciewskiego.
Symboliczne zdjęcie odznaki dywizjonu z Mustanga przez mjr. Witolda Łokuciewskiego w dniu rozformowania dywizjonu. Hethel, 27 listopada 1946 r.
Ostatnie zdjęcie grupowe 303 Dywizjonu - w rękach mjr. Łokuciewskiego widać zdjętą z samolotu chwilę wcześniej tabliczkę z kościuszkowskim godłem. Hethel, 27 listopada 1946 r.
Wycinek z prasy angielskiej z doniesieniem o dekoracji czterech polskich pilotów Distinguished Flying Cross przez AM Sholto Douglasa - na zdjęciu od lewej por. Witold Urbanowicz, ppor. Jan Zumbach, ppor. Mirosław Ferić i por. Zdzisław Henneberg. Leconfield, 15 grudnia 1940 r.
Dokument z wypisem służby i spisem inwentarza po poległym 6 października 1940 r. sierż. Antonim Siudaku, podpisany przez dowódcę 303 Dywizjonu kpt. Zygmunta Bieńkowskiego.
Pieczęć dywizjonu.
Odznaka 303 Dywizjonu Myśliwskiego im. Tadeusza Kościuszki nadana plut. Mieczysławowi Lędzkiemu.