Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej
Kazimierz Konopasek

Kazimierz Konopasek

Kazimierz Wiesław Konopasek urodził się 24 lipca 1907 r. we Lwowie. Po ukończeniu szkoły powszechnej kontynuował naukę w Korpusie Kadetów nr 1 we Lwowie, gdzie 27 czerwca 1928 r. uzyskał świadectwo dojrzałości. 5 sierpnia 1928 r. wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. W 1930 r. został absolwentem VI promocji tej szkoły. Po promocji na stopień podporucznika obserwatora (starszeństwo z dnia 15 sierpnia 1930 r.), został skierowany do 6 Pułku Lotniczego we Lwowie. W 6 Pułku przeszedł wyszkolenie pilotażowe, po czym został skierowany na kurs wyższego pilotażu w Grudziądzu. W lipcu 1933 r. został przeniesiony do 63 Eskadry Towarzyszącej. Od listopada 1937 r. dowodził I plutonem 69 Eskadry Towarzyszącej, a w czerwcu 1939 r. objął dowództwo tejże eskadry. 1 stycznia 1933 r. otrzymał awans na stopień porucznika, a 19 marca 1939 r. na stopień kapitana.

W latach dwudziestych rozpoczął karierę piłkarską, był wychowankiem "Świtezi" Lwów. W latach 1927-1933 grał w "Czarnych" Lwów, z dwuletnią przerwą, gdy podczas nauki w SPL był zawodnikiem "Orląt" Dęblin (1928-1930). Jako zawodnik "Czarnych" przez pięć sezonów występował w I lidze. 3 kwietnia 1927 r. wystąpił w meczu inaugurującym rozgrywki ekstraklasy, w którym "Czarni" pokonali w Poznaniu "Wartę" Poznań 3:0. Rozegrał w ekstraklasie 46 meczów, występując na pozycji pomocnika i obrońcy. Imponował sprawnością, wytrzymałością i ambicją, stanowiąc podstawę drużyny "Czarnych".

W kampanii polskiej 1939 r., po rozformowaniu latem tego roku 69 Eskadry, Konopasek był oficerem Bazy Lotniczej nr 6, która stacjonowała na lotnisku w Skniłowie koło Lwowa. 11 września baza przemieściła się do Stanisławowa. Po agresji radzieckiej, w nocy z 17 na 18 września 1939 r. wraz z personelem bazy przekroczył granicę rumuńską w Serafińcach. Z Rumunii przedostał się do Francji, gdzie objął dowództwo jednej z eskadr zapasowych w Centrum Wyszkolenia Lotnictwa w Lyon-Bron. Odbył również staż we francuskim dywizjonie bombowym Groupe de Bombardement I/21. W czerwcu 1940 r. wykonał kilka lotów bojowych.

Po kapitulacji Francji ewakuował się do Wielkiej Brytanii. 24 maja 1941 r. został skierowany na kurs wznawiający do polskiej szkoły pilotażu 1 Polish Flying Training School w Hucknall, przekształconej następnie w polską szkołę pilotażu podstawowego 16 (Polish) Service Flying Training School w Hucknall (a potem w Newton). 1 października 1941 r. rozpoczął kurs zgrywania załóg w jednostce wyszkolenia bojowego 18 Operational Training Unit w Bramcote. Od 7 kwietnia 1942 r. służył w 305 Dywizjonie Bombowym "Ziemi Wielkopolskiej" im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. W nocy z 14 na 15 kwietnia 1942 r. na pokładzie Wellingtona II uczestniczył w nalocie na Dortmund (był to jego pierwszy lot bojowy w Anglii). Samolot, uszkodzony nad celem, doleciał nad Wielką Brytanię, gdzie wylądował przymusowo i rozbił się pod miejscowością Wroot. Kapitan Konopasek został lekko ranny. Zginęło dwóch członków załogi (kpt. pil. Stefan Sznidel i plut. rtg. Kazimierz Pasich), jeden został ciężko ranny (por. obs. Kazimierz Joszt), a dwóch pozostałych ocalało bez obrażeń (kpr. strz. Bronisław Sędzimir i plut. rtg. Wacław Szmidt). 20 listopada 1942 r. został przeniesiony do 300 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Mazowieckiej", gdzie jako pierwszy pilot czterokrotnie latał z różnymi załogami.

1 kwietnia 1943 r. został przeniesiony z powrotem do 305 Dywizjonu, gdzie objął dowództwo eskadry, a 28 lipca 1943 r. został dowódcą dywizjonu. Początkowo latał jak poprzednio na Wellingtonach IV na minowania i na bombardowania Niemiec, a po przeniesieniu jednostki do lotnictwa taktycznego (2 Tactical Air Force) i przezbrojeniu jej na Mitchelle II, a potem na Mosquito z dwuosobową załogą - na niszczenie wyrzutni niemieckich bomby latających V1 oraz fortyfikacji we Francji. 5 listopada 1943 r. jako dowódca załogi: mjr obs. Julian Łagowski, ppor. rtg. Kazimierz Kujawa i sierż. strz. Janusz Dudziak wziął udział w pierwszym locie bojowym Polaków na Mitchellach (bombardowanie celów w Mimoyecques we Francji). 25 lutego 1944 r. wraz z nawigatorem mjr. Łagowskim stanowił jedną z dwóch załóg Dywizjonu "Ziemi Wielkopolskiej", które bojowo poleciały na Mosquito VI także z zadaniem zniszczenia stanowiska V1.

Po zakończeniu lotów bojowych Konopasek 1 sierpnia 1944 r. został oficerem łącznikowym w dowództwie Lotnictwa Transportowego RAF (Transport Command). Od grudnia 1944 r. był oficerem łącznikowym w 9 Armii Powietrznej USAAF (9th Air Force), a od 1 czerwca 1945 r. miał przydział do bazy w Dunhome Lodge. Pozostał tam do rozformowania polskiego lotnictwa. Zdemobilizował się w polskim stopniu majora i brytyjskim Squadron Leadera. Odznaczony był Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari (nr 10292), dwukrotnie Krzyżem Walecznych, czterokrotnie Medalem Lotniczym, Polowym Znakiem Pilota (nr 1084) i brytyjskim Distinguished Flying Cross. Służąc w Polskich Siłach Powietrznych wykonał 71 lotów (z czego 15 na Wellingtonach, jeden na Mitchellu, a pozostałe na Mosquito VI).

W lipcu 1947 r. powrócił do Polski. Znalazł zatrudnienie jako pilot w Polskich Liniach Lotniczych "LOT". Na fali represji wobec powracających z Zachodu żołnierzy w latach pięćdziesiątych został usunięty z "LOT-u". Podjął wówczas pracę jako pilot samolotów agrolotniczych, które opylały lasy. Podpułkownik Kazimierz Konopasek zmarł 15 lutego 1974 r. w Zakopanem (na atak serca podczas jazdy na nartach) w wieku 66 lat. Spoczął na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Bogusław Szwedo