Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej
Jerzy Majewski

Jerzy Majewski

Jerzy Majewski urodził się 11 marca 1913 r. w Elizawetgradzie (obecnie Kirowograd) koło Odessy. Jego rodzice (Artur - agrotechnik - i Zofia z domu Gruszecka) wyjechali do Rosji, gdyż ojciec otrzymał tam posadę. Później rodzina powróciła do Polski, gdzie Jerzy Majewski uczęszczał do szkół - w Zakopanem, Białymstoku i w końcu we Lwowie. Po zdaniu matury w tamtejszym X Gimnazjum podjął studia na Oddziale Elektrycznym Wydziału Mechanicznego Politechniki Lwowskiej. Ukończył je z tytułem inżyniera w 1938 r. Studiując brał z sukcesami udział w życiu sportowym, w 1936 r. został mistrzem Lwowa w tenisie ziemnym. Po studiach został powołany do wojska i rozpoczął służbę w Szkole Podchorążych Rezerwy Łączności w Zegrzu koło Warszawy, gdzie zastał go wybuch wojny.

W ramach mobilizacji w sierpniu 1939 r. został przydzielony do ochrony lotniska we Lwowie. Po inwazji Związku Radzieckiego na Polskę 17 września ewakuował się do Rumunii. Trafił do obozu dla internowanych, skąd już pierwszej nocy uciekł. Przedostał się do Jugosławii, a następnie statkiem do Marsylii we Francji. Jako kapral-podchorąży technik został włączony w skład personelu lotnictwa. Trafił do polskiej bazy w Lyon-Bron. Następnie został przeniesiony na północ, do Normandii, i tam rozkazem Ministerstwa Spraw Wojskowych z 8 marca 1940 r. czasowo zdemobilizowany w celu zatrudnienia w pracującym na potrzeby obrony narodowej przedsiębiorstwie OLAER. Po upadku Francji postanowił przedostać się na południe, na tereny znajdujące się pod władzą kolaboracyjnego rządu w Vichy, gdzie nie stacjonowały wówczas jeszcze wojska niemieckie. Objeżdżając Francję na rowerze dotarł do Grenoble, gdzie pozostał przez dwa lata. Pracował zarobkowo jako trener tenisa i studiował na Wydziale Nauk Ścisłych tamtejszego uniwersytetu, uzyskując tytuł inżyniera elektryka. Działał także w jednej z podziemnych grup francuskiego ruchu oporu.

W grudniu 1942 r. zdecydował się na ponowne wstąpienie do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Brak informacji na temat kiedy i w jakich okolicznościach opuścił Francję. W połowie 1943 r. transportem morskim został przewieziony do Kanady w celu przeszkolenia lotniczego. Od 28 czerwca 1943 r. (pierwszy lot 27 lipca) uczył się w szkole bombardowania i strzelania 1 Bombing and Gunnery School w Jarvis w Ontario. Latał na Ansonach i Blenheimach na ćwiczenia w strzelaniu z broni pokładowej do rękawów i w zrzucaniu bomb. 17 września 1943 r. ukończył ten kurs, następnie skierowany został do szkoły obserwatorów 1 Air Observer School w Malton w Ontario na kurs nawigacji (odbywał go od 19 września 1943 r. do 11 lutego 1944 r., także na dwusilnikowych Ansonach). Później, począwszy od 6 czerwca 1944 r., szlifował swe umiejętności nawigacji i rozpoznawania w 1 General Reconnaissance School na lotnisku Summerside na Prince Edward Island (Wyspa Księcia Edwarda) u wschodnich wybrzeży Kanady. 14 lipca 1944 r. zakończył szkolenie w Kanadzie i po przerzuceniu z powrotem do Wielkiej Brytanii trafił do jednostki wyszkolenia bojowego dla przyszłych załóg dywizjonów obrony wybrzeża - 6 Operational Training Unit w Silloth. W październiku 1944 r. wykonał tam dziewięć treningowych lotów na Wellingtonach. W grudniu tego roku otrzymał pierwszy przydział bojowy do 304 Dywizjonu "Ziemi Śląskiej", który stacjonując na lotnisku Benbecula zajmował się zwalczaniem na Atlantyku U-Bootów.

Na pierwszy patrol przeciwko niemieckim okrętom podwodnym sierż. obs. Jerzy Majewski poleciał 28 stycznia 1945 r. na pokładzie Wellingtona XIV pilotowanego przez por. Zygmunta Dąbrowskiego. Do końca wojny wykonał w sumie 9 lotów bojowych (wszystkie z Dąbrowskim). Podczas ostatniego, nocą z 22 na 23 kwietnia 1945 r. jego załoga zrzuciła bomby głębinowe na wodny ślad pozostawiony przez U-Boota. Wynikiem ataku było pojawienie się na powierzchni wody plam oleju, co wskazywać mogło na uszkodzenie okrętu podwodnego. Był to ostatni atak samolotu z 304 Dywizjonu na nieprzyjacielską jednostkę morską. Po zakończeniu wojny Majewski kontynuował służbę w 304 Dywizjonie, który w czerwcu 1945 r. przeformowano na jednostkę transportową. Do początku maja 1946 r. stacjonując w bazach North Weald i Chedburgh latał na dwusilnikowych Warwickach z zadaniami transportowymi na terenie Wielkiej Brytanii, a także do Włoch i Francji.

Jerzy Majewski zakończył służbę w Polskich Siłach Powietrznych w polskim stopniu podporucznika i brytyjskim Pilot Officera. Odznaczony był Krzyżem Walecznych, Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, dwukrotnie Medalem Lotniczym, Polowym Znakiem Obserwatora (nr 847) oraz medalami pamiątkowymi. Po demobilizacji zdecydował się na powrót do ojczyzny i 23 lipca 1947 r. na pokładzie statku dotarł do Gdańska.

Osiedlił się w Krakowie. Z powodu przeszłości związanej z służbą wojskową na Zachodzie w czasach stalinowskich nękał go Urząd Bezpieczeństwa, wzywany był regularnie na przesłuchania. Podjął zatrudnienie w Zakładzie Energetycznym, a później w Biurze Projektów "Energoprojekt", gdzie zajmował się projektowaniem sieci energetycznych wysokich napięć. Został wyróżniony Nagrodą Państwową za projekt pierwszej w Polsce sieci 400 kV (koło Wrocławia). W latach pięćdziesiątych pracował także jako wykładowca na Wydziale Elektrotechniki Akademii Górniczo-Hutniczej. Za powojenne zasługi nadano mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Jerzy Majewski zmarł w Krakowie 24 marca 1980 r. w wieku 67 lat, wkrótce po przejściu na emeryturę. Spoczywa na krakowskim Cmentarzu Rakowickim.

Wojciech Zmyślony