"Obrońcy Warszawy"

Poniższa lista to wykaz polskich lotników, którzy podczas trwania powstania warszawskiego (1 sierpnia - 5 października 1944 r.) wystartowali z zadaniem zrzucenia walczącej stolicy zaopatrzenia. Wszyscy ci lotnicy - a było ich około 132 (poniższa lista może być niekompletna) - należeli do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych, która stacjonowała na lotnisku Campo Casale koło Brindisi w południowych Włoszech. W uznaniu zasług i niezwykłej odwagi załóg eskadry, 15 września 1944 r. nadano jej imię "Obrońców Warszawy".

O tym, jak niebezpieczne były loty z pomocą powstańcom, świadczą gigantyczne straty, jakie eskadra poniosła. Podczas lotów do Warszawy utracono 10 samolotów. Spośród 70 lotników, którzy znajdowali się na pokładzie tych maszyn, 62 poległo, 5 dostało się do niewoli, zaś 3 uniknęło niewoli i powróciło do Campo Casale. Ogółem straty w zabitych i wziętych do niewoli wyniosły ponad połowę (50,8%) wszystkich, którzy choć raz byli nad Warszawą... Dalsze i nieuwzględnione w powyższych wyliczeniach straty związane były ze zrzutami do Puszczy Kampinoskiej oraz na inne placówki w Polsce.

Polegli w boju "Obrońcy Warszawy" spoczywają na Brytyjskich Cmentarzach Wojennych w Solymar (Węgry; 28 lotników), Krakowie (14 lotników) oraz Belgradzie (obecnie Serbia; 9 lotników); siedmiu lotników nie ma opisanego grobu. Lata powojenne wykruszyły szeregi tych, którzy zdołali przeżyć. W 2013 r. zmarło dwóch ostatnich mieszkających w Polsce weteranów lotów do Warszawy: Włodzimierz Bernhardt i Antoni Tomiczek.

Poniższa lista, a także wcześniejsze skrótowe omówienie strat, nie uwzględnia lotników latających ze zrzutami do Polski na placówki znajdujące się poza Warszawą.

Poza 1586 Eskadrą ze zrzutami dla powstańców latały także załogi amerykańskie, brytyjskie, południowoafrykańskie oraz polsko-radzieckie z 2 Pułku Nocnych Bombowców "Kraków".

Wojciech Zmyślony