Wilhelm Sasak

Wilhelm Władysław Sasak urodził się 11 października 1916 r. w Nowym Targu (rodzice Piotr i Wiktoria z domu Kukulska). W rodzinnym mieście pobierał edukację, w 1934 r. zdobywając świadectwo dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Seweryna Goszczyńskiego. Rok po maturze zgłosił się do wojska. Od września do grudnia 1936 r. przeszedł szkolenie unitarne w Szkole Podchorążych Piechoty w Różanie, po czym został przyjęty do Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie. Od 4 stycznia 1937 r. do 25 września 1937 r. ukończył kurs pilotażu podstawowego. Następnie, w stopniu kaprala podchorążego rezerwy został zwolniony do cywila, z przydziałem mobilizacyjnym do 2 Pułku Lotniczego w Krakowie.

Przed wybuchem wojny Sasak dwukrotnie odbywał ćwiczenia dla rezerwistów w 2 Pułku. Od 22 lipca 1938 r. do 31 sierpnia 1938 r. na Rakowicach latał za sterami RWD-8, natomiast od 22 czerwca do 18 lipca następnego roku pilotował Potezy XXV. Brak informacji o jego losach w 1939 r. Jest wielce prawdopodobne, że w związku z napiętą sytuacją polityczną został zatrzymany w 2 Pułku aż do 1 września (podobnie jak wielu rezerwistów powołanych na ćwiczenia w 1939 r.). Po wybuchu wojny w składzie Bazy Lotniczej nr 2 ewakuował się z Krakowa na południowy-wschód kraju i po 17 września na rozkaz przełożonych przeszedł do Rumunii.

Po ewakuacji do Francji zgłosił się na wyjazd do Polskich Sił Powietrznych formowanych w Wielkiej Brytanii, u boku Royal Air Force. 14 marca 1940 r. przybył do Anglii i przydzielony został do polskiego zgrupowania w bazie RAF Manston. Latem tego roku został przeszkolony na brytyjskim sprzęcie, m.in. na Tiger Mothach oraz Hurricane'ach w jednostce wyszkolenia bojowego 6 Operational Training Unit w Sutton Bridge. We wrześniu 1940 r. dostał przydział do 32 Dywizjonu Myśliwskiego RAF (32 Squadron), który stacjonował wówczas na odpoczynku w Acklington na północy kraju. Później Sasak został przeniesiony do 145 Dywizjonu Myśliwskiego RAF (145 Squadron). Od 9 października 1940 r. jednostka ta stacjonowała na południu Anglii, w Westhampnett i Tangmere, skąd Sasak startował na loty podczas bitwy o Anglię.

30 listopada 1940 r. wystartował w składzie dywizjonu do kolejnego lotu bojowego. W powietrzu w jego Hurricanie I (P3704) zapalił się silnik. Podczas próby przymusowego lądowania około 1,5 km na południe od Chichester maszyna rozbiła się o ziemię, a jej pilot zginął na miejscu. Kapral podchorąży (Sergeant) Wilhelm Sasak odznaczony był Medalem Lotniczym oraz Polowym Znakiem Pilota (nr 400). Pochowany został na cmentarzu Chichester Cemetery.

Wojciech Zmyślony