Michał Stęborowski

Michał Jan Stęborowski urodził się 7 czerwca 1909 r. w miejscowości Regnów koło Rawy Mazowieckiej (rodzice Michał i Julia z domu Sumińska). W 1929 r. ukończył Państwowe Gimnazjum Humanistyczne im. Bolesława Prusa w Skierniewicach. Już po maturze, 16 października wstąpił do wojska i jako kandydat na oficera rozpoczął 16 października 1929 r. służbę na okresie próbnym w 31 Pułku Strzelców Kaniowskich. 25 listopada został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty w Różanie na kurs unitarny, który pomyślnie ukończył 27 lipca 1930 r. Po trzytygodniowym urlopie został przydzielony do 61 Pułku Piechoty w Bydgoszczy, skąd 13 października odszedł do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Tam uzyskał przeszkolenie - podobnie jak wszyscy z jego promocji - na obserwatora lotniczego. 15 sierpnia 1932 r. ukończył SPL i został promowany na stopień podporucznika.

Bezpośrednio potem został przydzielony do 11 eskadry liniowej 1 Pułku Lotniczego w Warszawie. Po niespełna 10 miesiącach służby zgłosił się jako ochotnik na przeszkolenie w pilotażu i 2 maja 1933 r. został wydelegowany do dęblińskiego Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa na podstawowy kurs pilotażu. Po powrocie do Warszawy 14 sierpnia 1933 r. latał jeszcze w swej dawnej eskadrze, po czym 1 października 1933 r. został przeniesiony do 113 eskadry myśliwskiej. Zdobywszy trochę doświadczenia w powietrzu, lecz nie mając za sobą kursu wyższego pilotażu, został wysłany 4 maja 1934 r. na kurs myśliwski do Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu. 16 lipca 1934 r. powrócił do Warszawy i otrzymał przydział z powrotem do 113 eskadry, gdzie objął stanowisko oficera technicznego (stanowisko to pełnił do 22 listopada).

12 marca 1936 r. po raz kolejny Stęborowski trafił do Dęblina (już jako porucznik), rozpoczynając w CWOL kurs instruktorów. Ukończył go 7 kwietnia 1936 r. i wrócił do poprzedniej jednostki, jednak już 25 maja otrzymał przydział do Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu na stanowisko instruktora dla pilotów myśliwskich. Pozostał w niej do rozpoczęcia wojny (w 1937 r. szkołę przemianowano na Szkołę Pilotażu, a w 1939 r. przeniesiono do Ułęża w sieci lotnisk dęblińskich). Krótko przed wybuchem wojny Stęborowski dowodził w Ułężu 2 eskadrą szkolną. 1 września 1939 r. zgłosił się ochotniczo do formowanej doraźnie jednostki złożonej z instruktorów Szkoły Pilotażu oraz Szkoły Podchorążych Lotnictwa, którzy na przestarzałych myśliwcach P.7, służących uprzednio jako maszyny szkolne, próbowali walczyć z niemieckimi nalotami bombowymi. Wiadomo, że wykonał przynajmniej jeden lot bojowy 6 września, przechwytując nad Dęblinem 15 bombowców. Po 8 września ze szkołą ewakuował się do Radziechowa pod Sokalem, a następnie ku granicy rumuńskiej. W dniu agresji radzieckiej, 17 września 1939 r., zgodnie z otrzymanym rozkazem wraz z rzutem kołowym swej jednostki (na ciężarówkach Fiat 508) przekroczył granicę z Rumunią. Po rozbrojeniu został skierowany przez Rumunów z innymi lotnikami do Babadag, a potem do Tulcei. 5 października wyjechał stamtąd do Bukaresztu. W polskiej ambasadzie otrzymał paszport i wizy, dzięki którym przez Jugosławię i Grecję drogą morską dotarł do Marsylii (do Francji przybył 16 października 1939 r.). Dwa dni później zameldował się w punkcie zbornym w paryskich koszarach Bessieres. Od 26 listopada 1939 r. przebywał w bazie w Le Bourget.

Na początku kolejnego roku Stęborowski zgłosił się na wyjazd do Wielkiej Brytanii, celem podjęcia szkolenia u boku Royal Air Force. 8 marca 1940 r. przybył na stację RAF Eastchurch, gdzie przebywała większość polskiego kontyngentu w Anglii. Początkowo szkolił się w zakresie teorii, przepisów i uczył języka angielskiego, a 4 lipca 1940 r. odszedł na kurs wznawiający pilotażu na brytyjskim sprzęcie w szkole 1 School of Army Cooperation w Old Sarum. Następnie przydzielony został do jednostki wyszkolenia bojowego 5 Operational Training Unit w Aston Down na kurs myśliwski. Po jego zakończeniu, 5 sierpnia 1940 r. zameldował się w 238 Dywizjonie Myśliwskim RAF (238 Squadron) w Tangmere. Ta jednostka latała wówczas na Hurricane'ach I. Już trzy dni później, czyli 8 sierpnia, Stęborowski odniósł powietrzne zwycięstwo. Wystartował na przechwycenie niemieckich samolotów, atakujących konwój "PEEWIT" znajdujący się ok. 6 mil na południe od Needles. W walce ostrzelał celnie Messerschmitta Bf 110, którego zgłosił jako zestrzelonego na pewno.

11 sierpnia 1940 r. ze swoim dywizjonem brał udział w walce z nalotem ponad 100 niemieckich maszyn na Portland. W walce tej ok. godz. 10:45 został zestrzelony do morza przez myśliwca i poległ. Był drugim polskim myśliwcem zabitym w walkach bitwy o Anglię (pierwszy, por. Antoni Ostowicz, zginął parę godzin wcześniej). Pośmiertnie awansowany na stopień kapitana (Flying Officer) Michał Stęborowski był odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Lotniczym i Polowym Znakiem Pilota (nr 437). Jego ciało zaginęło w morzu. Jedna z ulic Skierniewic nosi jego imię.

Wojciech Zmyślony